Otizm ve Göz Sağlığı

Otizm spektrum bozukluğu (OSB), sosyal etkileşim, konuşma ve sözel olmayan iletişimde kalıcı zorluklar ve kısıtlı/tekrarlayıcı davranışlar içeren karmaşık bir gelişimsel durumdur. Otizmin etkileri ve semptomların şiddeti her insanda farklıdır.

Otizm spektrum bozukluğu (OSB) genellikle ilk olarak çocuklukta teşhis edilir ve en belirgin semptomların çoğu 2-3 yaşlarında ortaya çıkar.¹

Otizmli bireyler, duyularından gelen bilgileri işlemede ve bunlara yanıt vermede aynı zamanda iletişim ve sosyal etkileşimde zorluklar yaşarlar. Görme sorunları da çok yaygındır.²

Çoğu zaman bu görme sorunlarının belirtileri, otizme sahip kişilerde çevrelerindeki dünyanın aşırı duyusal yüküyle başa çıkmak için kullandıkları davranışlarla maskelenebilir ve teşhis edilemeyebilir. Hem otizme hem de görme sorunlarına atfedilebilen davranışlar arasında göz teması eksikliği, dönen nesnelere veya ışığa bakma, çevreye kısa bakışlar, yandan bakma ve görsel olarak iletişim zorluğu sayılabilir.²

Otizmli çocuklar ayrıca merkezi ve çevresel görüşlerini koordine etmekte problem yaşayabilirler. Örneğin, bir nesneyi gözleriyle takip etmeleri istendiğinde, genellikle doğrudan nesneye bakmazlar. Bunun yerine, nesnenin yan tarafına bakabilirler. Ayrıca göz hareket bozuklukları ve şaşılık yaygındır.²

OTİZMLİ ÇOCUKLARA GÖZ MUAYENESİ

Ebeveynlerin, otizmli çocukların görme kontrollerinin yanı sıra göz sağlıklarını da değerlendirmek için düzenli göz muayenelerinden geçmeleri gerektiğini anlamaları önemlidir. Standart bir görme taraması yetersiz olabilir.³

Bununla birlikte, doktorlar otizmli çocukların görsel sistemin diğer birçok önemli yönünü değerlendirmek için işlevsel bir görsel değerlendirme yapılmasını tavsiye eder. Bu kontroller arasında;³

• Göz hareketleri
• Göz gruplandırma
• Göz izleme
• Görsel işleme
• Görsel-uzaysal algı
• Merkezi/çevresel görme gibi durumları ölçen testler bulunur.

OTİZMİN NEDEN OLDUĞU DAVRANIŞLAR VE GÖRME SORUNLARI

Otizmin yaygın olarak neden olduğu davranışlar görme problemleriyle ilgisiz görünebilir, ancak aşağıdaki davranışların çoğu aslında azalmış görme becerilerin bir sonucu olarak ortaya çıkabilir;³

• Zayıf göz teması
• Nesnelerin ötesine/içine bakmak
• Karşılıklı oyunun olmaması
• Aşırı yükseklik korkusu veya uygun yükseklik korkusunun olmaması
• Hareket eden nesneleri doğru bir şekilde takip edememe
• İnsanlarla göz temasını sürdürememe
• Gözü hizalayamama
• Ambliyopi (göz tembelliği)
• Işık hassaslığı
• Nesnelere yandan bakacak şekilde başın döndürülmesi
• Gözleri yuvarlama

YAŞAM KALİTESİNİ ARTIRMAK İÇİN TEDAVİ

Kapsamlı bir muayene ile görme problemlerinin olup olmadığını belirledikten sonra tedaviye başlanabilir. Tedavi kişiye şu konularda yardımcı olabilir;²

• Görsel alanı düzenleme
• Merkezi ve yan görüşü daha iyi hale getirme
• Daha verimli göz koordinasyonu kazanma
• Görsel bilgi işlemeyi iyileştirme

Bu hedeflere ulaşmak, otizme sahip çocukların görsel uyaranlardan daha az bunalmış hissetmesine ve dünyayla daha rahat etkileşime girmesine yardımcı olabilir.²

Yalnızca bilgilendirme amaçlıdır, tanı ve tedavi için mutlaka doktorunuza başvurunuz.

1:https://www.psychiatry.org/patients-families/autism/what-is-autism-spectrum-disorder (Son erişim tarihi: 26.08.2021)
2:https://www.covd.org/page/Autism (Son erişim tarihi: 26.08.2021)
3:https://www.optometrists.org/childrens-vision/vision-therapy-for-special-needs/autism-vision/ (Son erişim tarihi: 26.08.2021)

Yayın Tarihi: 23.11.2021