Göz Kapağı ve Kirpik Dibi Hijyeni

Göz Kapağı ve Kirpik Dibi Hijyeni

Sağlıklı insanda göz kapağı ve kirpikler dikkat çekici ancak çoğu zaman hijyeni ihmal edilen yapılardır.1

Göz kapağının anatomisi kirpiklerle birlikte ve fizyolojisi göz sağlığı için topluca önemli olan bir dizi özel işleve uyarlanmıştır. Bu işlevler, hassas oküler yüzeyin fiziksel hasara karşı korunmasını ve göz kapağının hareketi için kaygan ve nemli bir ortam ve optimal görme keskinliği için pürüzsüz bir oküler yüzey sağlamayı içerir.1

Gözün alt kapağı, üç ila dört sıraya dağılmış 75–80 kirpik içerirken, üst göz kapağı, beş ila altı sıraya dağılmış 90 — 160 kirpik içerir. Kirpik ve saçın anatomisi benzer bazı özelliklere sahiptir. Birçok çalışma, kirpiklerin sadece kozmetik bir işleve hizmet etmediğini, aynı zamanda göz kapağı kenarı ve oküler yüzey üzerinde koruyucu bir rol oynadığını göstermiştir.2

Özetlersek, kirpiklerin birincil rolü, kapak kenarının sağlığını korumak ve sürdürmektir.2

“Lakrimal fonksiyonel birim”; gözyaşı bezleri, oküler yüzey (kornea, konjonktiva ve meibom bezleri), göz kapakları ve bunları birbirine bağlayan duyusal ve motor sinirleri içeren entegre bir yapı olarak tanımlanır.1

Göz kapağı, iyi huylu ve kendi kendini sınırlayan hastalıklardan tümöre kadar çeşitli rahatsızlıklara maruz kalabilir. Birçok göz sağlığı şikayetinin seyri, göz kapağı hijyeni ile makul bir şekilde iyileştirilebilir.1

Hijyen, özellikle temizlik rejimleri yoluyla enfeksiyonun önlenmesi yoluyla sağlığın geliştirilmesi anlamına gelir. Temizleme, göz kapağı sağlığının önemli bir bileşenidir.1

Göz kapağı sağlığı ile diş sağlığı arasında bir benzetme yapmak yerindedir. Diş hastası dişlerini temizlemekten sorumludur, ancak diş hekimi tarafından yapılan düzenli tarama (ve gerekirse müdahale), diş eti problemlerinin gelişimini mümkün olan en erken aşamada tespit etmeye yardımcı olur. Diş sağlığı gibi göz kapağı sağlığı, tarama ve risk değerlendirmesini ve günlük hijyen rejimlerini içerir ve gerektiğinde tedavi edilmesi gerekir.1

Göz kapağını etkileyen bu şikayetlerin semptomları kendi içlerinde rahatsız edici ve bazı durumlarda işe devam etmeyi zorlaştırıcı olabilse de, tedavi edilmezlerse daha ciddi, görmeyi tehdit eden durumlara da yol açabilirler; örneğin blefarit, konjonktivit ve meibomian bezinin işlevsizleşmesi, marjinal keratit, kornea neovaskülarizasyonu gibi  kalıcı göz kapağı değişikliklerine yol açabilir.1

Göz kapağını ve kirpikleri temizleme prosedürleri

Göz kapağı ve kirpiklerin temizlenmesi, yalnızca kapak kenarındaki kabuk ve kalıntıları gidermek değil, aynı zamanda kısmen veya tamamen tıkanmış ya da normalden daha kalın/mumsu salgılarla tıkanmış olabilen meibom bezlerinden meibumun temizlenmesini ifade etmektir.

Bu temizlikle ilgili genel ilkeler aşağıdaki gibidir:3

  • Göz kapağınızın kenarlarını temizleyin
  • Göz kapağınızın kenarlarını, dolayısıyla kirpiklerinizi temiz tutun
  • Gözünüzü tahriş edici maddelerden kaçının

Göz kapağı hijyeni önemlidir ve günlük rutininizin bir parçası haline gelmesi önerilir.

  • Gözünüz için kullanmaya uygun yumuşak, temiz bir bezi ılık suyla (çok sıcak olmayan) ıslatın.
  •  Göz kapağınızı ve kirpiklerinizi nazikçe temizleyebilmek için kapalı tuttuğunuz göz kapaklarınızın üstünde bezi 10 saniye tutun. Bu işlemi birkaç kez tekrarlayın.
  • Göz kapağını ve kirpikleri kenardan başlayarak ucuna kadar nazikçe temizleyin.

Önemli bir not: Gözlerinizi ovuşturmayın – bu daha fazla tahrişe ve kirpiklerinizin dökülmesine neden olabilir, ayrıca ovma, daha fazla ovma ihtiyacını artırabilir. Bu, kırılması gereken bir kısır döngüyü başlatabilir.

Geleneksel olarak kompresler, yüz havluları ve bebek şampuanı, göz kapağı temizliğinin temel dayanağı olmuştur, ancak günümüzde işleme yardımcı olmak ve daha rahat ve kabul edilebilir hale getirmek için bir dizi göz kapağı temizleme sistemi geliştirilmiştir. Bu konuda göz doktorunuza danışmayı ve vereceği tavsiyeye uymayı ihmal etmeyin.

Göz kapağı kaynaklı şikayetlerin önlenmesi veya azaltılması için uzun süreli, belki de ömür boyu günlük göz kapağı hijyeninin sürdürülmesi gerekebilir.

Göz kapağı ve kirpik dibi hijyeni yönünden göz makyajında doğru yaklaşım için 7 öneri:

Makyaj yaparken gözlerinizi korumak için bu temel adımları izleyebilirsiniz. Kozmetik rutininizle ilgili sorularınız varsa veya özel bakım gerektirebilecek bir göz rahatsızlığınız varsa doktorunuza danışın.

  1. Yalnızca göz çevresinde kullanılmak üzere tasarlanmış kozmetik ürünleri kullanın. Test edilmemiş veya sert kimyasallar içeren ürünlerden kaçının.
  2. Her üç ayda bir göz makyaj malzemelerinizi yenileriyle değiştirmeyi ihmal etmeyin. Enfeksiyona neden olan bakteriler kremsi veya sıvı göz makyajında ​​kolayca çoğalır.
  3. Gözünüzde kızarma şikayetleri gelişirse hemen makyaj malzemelerini kullanmayı bırakın ve enfeksiyon geçene kadar göz makyajı yapmamaya özen gösterin.
  4. Aileniz veya yakın arkadaşlarınızla bile göz makyaj malzemelerini asla paylaşmayın.
  5. Üst veya alt göz kapağındaki yağ bezlerinin tıkanmasını önlemek için makyajı her zaman kirpik çizgisinin dışına, gözden uzak bir yere uygulayın. Bu bezler, göz yüzeyini koruyan yağ salgılar.
  6. Kirpikleriniz rimel veya başka bir ürünle topaklanmışsa, kirpikleri ayırmak için keskin bir şey kullanmayınız. Bu şekilde gözünüze hasar verebilirsiniz.
  7. Gece yatmadan önce tüm göz makyajını, özellikle kirpiklere yapışabilen maskarayı çıkarın. Düzgün bir şekilde çıkarılmazsa, göz makyajı tahrişe neden olabilir.

GÖZ ÇEVRESİNDEKİ MAKYAJ NASIL ÇIKARILIR?

  • Hangi tür göz makyaj temizleyicisini kullanırsanız kullanın, gözünüze değdirmeyin.
  • Göz kapaklarınızdaki herhangi bir çıkarıcıyı iyice durulayın.
  • Tüm makyaj kalıntılarını temizlemek için kirpiklerin tabanı boyunca temiz bir pamuklu çubukla fırçalayın.
  • Peeling ürünlerine özellikle dikkat edin ve göz çevrenizde kullanmayın. Ovma boncukları veya kumlu ilaveler içeren temizleyiciler gözlerinizi çizebilir ve tahriş edebilir.
  • Kirpiklerinize ve göz çevrenizdeki hassas bölgelere nazik davranın. Kirpikler, toz ve kiri gözlerden uzak tutmak için önemlidir. Ayrıca gözyaşı filminizin üzerindeki hava hareketini engelleyerek gözlerinizin kurumasını da önlerler.

Göz kapağı ve kirpik dibi hijyeni de dahil olmak üzere göz sağlığınızla ilgili sorularınız ve şikayetleriniz için göz doktorunuza başvurmayı ihmal etmeyin.

Yalnızca bilgilendirme amaçlıdır, tanı ve tedavi için mutlaka doktorunuza başvurunuz.

1:Benitez-del-Castillo J. Clinical Ophthalmology 2012:6 1689–1698.
2:Aumond S et al. The eyelash follicle features and anomalies: A review. J Optometry 2018;11:211-222.
3:https://www.imperial.nhs.uk/~/media/website/patient-information-leaflets/ophthalmology/blepharitis-and-eyelid-hygiene-treatment.pdf.
4:https://www.aao.org/eye-health/tips-prevention/eye-makeup.

Yayın Tarihi: 13.03.2022

Dr. Öğr. Üyesi İbrahim Şahbaz tarafından düzenlenmiştir.

İbrahim Şahbaz kimdir?

1982 yılında İstanbul Tıp Fakültesi’nde doktorasını tamamlamıştır. 1989 yılında GATA Haydarpaşa Eğitim Hastanesi Komutanlığı’ndaysa tıpta uzmanlık ünvanını almıştır.

Üsküdar Üniversitesi Tıp Fakültesi Göz Hastalıkları Ana Bilim Dalı/Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulunda doktor ve öğretim görevlisi olarak çalışmaktadır. Bununla beraber Türk Oftalmoloji Derneği ve İstanbul Tabib Odası üyesidir.

Aklınıza takılan tüm soru ve önerileriniz için info@gozumuzsaglikta.com e mail adresi üzerinden bizimle iletişime geçebilirsiniz.

Bu sitedeki bilgiler, halkı bilgilendirme ve bilinçlendirme amacı taşımaktadır.
Doktora danışmanın yerine geçmez. Daha fazla bilgi için lütfen doktorunuza başvurunuz.

© 2023 gozumuzsaglikta.com – Tüm hakları saklıdır.

guest
0 Yorum
Inline Feedbacks
View all comments

Start typing and press Enter to search

Shopping Cart

No products in the cart.